İskenderun Körfezi’nde, İskenderun Teknik Üniversitesi (İSTE) öğretim görevlilerince yapılan araştırmada, 1. Dünya Savaşı’na ait batık yat ve gemi bulundu. İSTE Denizcilik Meslek Yüksekokulu öğretim görevlisi Necdet Uyğur, gazetecilere yaptığı açıklamada, üniversiteye ait “RV1” araştırma gemisiyle yaptıkları uygulama dalışları esnasında bazı batıklara rastladıklarını söyledi.
Batıklar üzerinde 15 kişilik bir ekiple araştırma yaptıklarının anlatan Uyğur, “Batıkların İngiliz istihbarat yatı ‘HMS Zaida’ ile Fransız mayın tarama gemisi ‘Pavot’ olduğunu tespit ettik. ‘Pavot’ gemisinin üzerinde top yaralarına rastladık” dedi.
BATIK SAVAŞ GEMİLERİ TESPİT EDİLDİ
İskenderun ilçesi körfez açıklarında İSTE’li öğretim üyeleri ve öğrencilerinin dalış eğitimleri sırasında iki aynı noktada 1. Dünya savaşından kalma top atışıyla batırıldığı belirlenen biri İngiliz, diğeri Fransız askeri istihbarat gemilerinin batığına ulaşıldı. İskenderun Teknik Üniversitesi Deniz Bilimleri ve Teknolojisi Fakültesi’nin araştırma gemisi İSTE-1’le Denizcilik Meslek Yüksekokulu’nun körfezde yaptığı eğitim ve araştırma çalışmaları esnasında batık savaş gemileri tespit edildi. Batıklarla ilgili görüntüleme ve araştırma çalışmaları sürüyor. İskenderun Teknik Üniversitesi Deniz Bilimleri ve Teknolojisi Fakültesi Denizcilik Meslek Yüksekokulu öğretim üyesi Necdet Uyğur, Batıklar İngilizlerin gözlem ve istihbarat amacıyla kullandığı HMY Zaida isimli yat ve Fransız mayın tarama gemisi Pavot olduğunun tahmin edildiğini söyledi.
1.Dünya Savaşı’nda İskenderun körfezinin stratejik öneminin büyük olduğuna işaret eden İSTE Öğretim Üyesi Necdet Uygur “Çanakkale’ye İngiliz ve Fransız gemileriyle düzenlenen harekat esnasında bizzat İngiliz Deniz Bakanı Churchill tarafından İskenderun Körfezine de eşzamanlı bir çıkarma harekatı planlanmış ancak Çanakkale’de Türk askerinin destansı direnişi İngiliz ve Fransızları her türlü hazırlığı yapılmış olan İskenderun’a çıkarma planından vazgeçirmişti. İskenderun İngiltere ve Fransa için olduğu kadar rakip, Almanya için de stratejik bir yer olarak görüldüğünden Körfezde Alman gemileri de faaliyet göstermekteydi” diye konuştu.
KÖRFEZ’DE BAŞKA LAWRENCE’LER
O dönemde Ortadoğu’da casusluk faaliyetlerini yürüten isimlerin en tanınmışı İngiliz İstihbarat subayı Lawrence olduğunu hatırlatan Necdet Uygur şunları kaydetti: “Ama başka istihbarat görevlileri de faaliyet gösteriyordu. Bölge hakkında bilgi toplamak için kullanılan bir gözlem ve istihbarat yatı olan Zaida da onlardan biriydi. İngiltere için bilgi toplama göreviyle bölgeye gönderilen Zaida 17 Ağustos 1916’da körfezde batırıldı. Bazı kaynaklar Zaida yatını bir Alman denizaltısının batırdığını öne sürse de karadaki Osmanlı bataryaları tarafından batırıldığı ihtimali ağır basmaktadır. Bir başka kaynak Zaida’nın mayına çarparak battığına işaret ediyor. Gemide 12 kişi olduğuna, mürettebattan hayatta kalanların bir dönem Türkler tarafından misafir edildiğine dair bilgiler var. 350 GRT Buhar İstimli direkli yat, 50 metre boyunda 8 metre genişliğindeydi ve Kraliyet yat filosuna aitti. Batık 22 metrede, yöre balıkçıları tarafından da direkleri kesilmiş bir biçimde dipte yatmaktadır.”
İlgili bakanlıktan alınacak destek ve izinlerle batıkların içerisinden objeler çıkarılabileceğini ve daha detaylı inceleme yapılabileceğini ifade eden Uyğur, istihbarat yatı ve gemi arasında 10 mil mesafenin bulunduğunu kaydetti. Haber: Cuma KESEROĞLU